LBK: Jak Miejskie Przedsiębiorstwo Komunalne przygotowuje się do tego trudnego energetycznie sezonu 2022/2023 i o ile wzrosną rachunki za ogrzewanie?
Tomasz Góra: W związku z licznymi pytaniami mieszkańców osiedla mieszkaniowego w Koniecpolu, dotyczącymi nadchodzącego sezonu grzewczego, parę dni temu podaliśmy do publicznej wiadomości informację o znacznych podwyżkach cen rynkowych składników produkcji i dystrybucji ciepła wpływających na kalkulację taryfy za dostarczane ciepło przez MPK w Koniecpolu Sp. z o.o. Wszyscy chcemy, aby wzrost kosztów ciepła na zimę był dla mieszkańców możliwie jak najniższy. Sytuacja u nas jest jednak taka sama jak w całym kraju i innych ciepłowniach. Wzrost cen surowców, a także ich brak na rynku powoduje, że Polacy będą musieli więcej zapłacić za ogrzewanie mieszkania. Już w trakcie poprzedniego sezonu grzewczego oraz obecnie w sezonie przygotowawczym do następnego odbyło się wiele spotkań i prowadzono wiele rozmów z potencjalnymi dostawcami opału dla naszej kotłowni. Zarząd i Rada Nadzorcza Spółki wspólnie z władzami samorządowymi miasta i gminy Koniecpol poszukiwała innych rozwiązań, w tym w zakresie zmiany rodzaju paliwa zasilającego kotłownię i wprowadzenia rozwiązań, które w przyszłych latach mogłyby wpłynąć na uniezależnienie się od warunków rynkowych i ciągłych podwyżek opału oraz energii w celu zmniejszenia kosztów produkcji ciepła. Mając świadomość braku dostępności opału i drastycznie wysokich cen czyniliśmy starania zakupu opału po jak najniższych cenach.
LBK: Jakie oferowano ceny za miał węglowy? O ile pamiętam z poprzedniej rozmowy ciepłownia potrzebuje około 2000 – 2200 ton na sezon grzewczy?
Tomasz Góra: Ceny ciepła są uzależnione od kosztów jego produkcji, czyli cen paliwa – w naszym przypadku – węgla. Gdy rosną – rośnie cena ciepła dla odbiorców. Węgiel jest więc obecnie nie tylko drogi, ale są problemy z jego dostępnością. W miesiącu sierpniu, po przeprowadzonej dogłębnej analizie rynku węgla w Polsce, Spółka ogłosiła sektorowy przetarg nieograniczony na sukcesywną dostawę miału węglowego do Kotłowni Miejskiej. Oprócz zamieszczenia ogłoszenia na stronie internetowej poinformowaliśmy mailowo oraz telefonicznie o chęci zakupu opału ponad 20 podmiotów produkujących i handlujących węglem, głównie ze Śląska. Zwróciliśmy się również do największych podmiotów grupy Tauron Wydobycie oraz PGG. Do przetargu zgłoszono tylko dwie oferty. Jedna oferta - ta droższa - nie podlegała ocenie ze względu na niezgodność ze specyfikacją oraz brak wpłaty wymaganego wadium. Z Polskiej Grupy Górniczej otrzymaliśmy natomiast odmowę złożenia oferty z informacją, że nie posiadają wolnych wolumenów węgla.
Złożona oferta opiewa na kwotę 4 329 600,00 zł brutto za planowane 2000 ton, co stanowi cenę netto 1760 zł za tonę miału węglowego w klasie kaloryczności 22 GJ. Dla porównania w całym sezonie grzewczym roku 2020/2021 (do miesiąca maja) cena jednej tony dla MPK wynosiła 217,20 zł przy kaloryczności 23GJ. Stanowi to wzrost o ponad 800 % w nieco ponad rok. Jest to drastyczna podwyżka, w którą nie można uwierzyć, bo wydaje się tak nierealna. Niestety musimy się z nim zmierzyć aby zapewnić mieszkańcom ciepłe mieszkania zimą.
Dla porównania we wrześniu 2021 roku cena ta oscylowała na poziomie 343 zł za tonę. Kwota ogólna brutto za planowane wówczas 2200 ton wynosiła 843 780,00 zł brutto. W czasie sezonu grzewczego 2021/2022 zmuszeni byliśmy już mierzyć się z podwyżkami średnio co 2 miesiące. Cena po każdorazowych negocjacjach i zagrożeniu braku dostaw opału wzrastała z 410 zł na 560 zł i dalej na 730 zł netto. W marcu 2022r. dostawca żądał już 1000zł netto za tonę.
LBK: Na koszty produkcji ciepła składa się nie tylko cena opału, ale również energii elektrycznej?
Tomasz Góra: Tak, następnym składnikiem produkcji ciepła jest energia elektryczna. Do miesiąca maja 2022 r. cena jednego kW energii dla spółki MPK w Koniecpolu wynosiła 0,35 zł. Mając świadomość wysokich cen energii na nietaryfowanym wolnym rynku przed przeprowadzonym przetargiem, władze samorządowe gminy Koniecpol negocjowały ceny i przeprowadziły szereg rozmów, próbując zachęcić dostawców, w tym głównie Grupę Tauron do przedstawienia korzystnej oferty dla Koniecpola.
Po zorganizowanym przetargu na dzień dzisiejszy cena energii dla Koniecpola, jak i MPK wynosi 1,20 zł za kW. Stanowi to wzrost z miesiąca na miesiąc o prawie 350%. Niestety wzrastają również koszty dystrybucji energii od operatora Tauron Dystrybucja. Trudno dziś precyzyjnie określić wielkość tych podwyżek, gdyż na cenę ma wpływ wiele składowych, m.in. zakres zapotrzebowania mocy i ilość zużywanej energii. Muszę podkreślić, że w Koniecpolu obowiązuje jeszcze cena niższa od tej występującej już na rynku. Podam dane np. dla taryfy C11 w grupie Tauron dla firm, gdzie cena rynkowa wynosi już 2,168 zł za kW (źródło: porównywarka Rachuneo). Nie można zatem wykluczyć kolejnych podwyżek cen energii, gdyż w kolejnym przetargu ceny mogą znacząco przekroczyć cenę 2 zł za kW, jak wynika z obserwacji sytuacji w Polsce.
LBK: W przypadku tak dużego wzrostu kosztów łatwo zachwiać płynnością finansową przedsiębiorstwa ciepłowniczego?
Tomasz Góra: Gdyby nowa taryfa nie uwzględniła rosnących kosztów cen węgla i energii mogłoby dojść do sytuacji, w której MPK straciłoby płynność finansową i w efekcie Spółka nie mogłaby dostarczyć ciepła. Wzrost kosztów związanych z produkcją i dystrybucją ciepła systemowego, o których mówiłem, jest dziś wyższy niż przychody uzyskiwane z tego tytułu przez Spółkę. Wpływa to oczywiście również na ograniczenie środków na inwestycje, bo gdy rentowność firmy jest niska nie ma ich z czego finansować, a pieniądze przeznacza się na zakup węgla i inne wydatki. Nie można też zapominać o podwyżkach kosztów pracowniczych, czyli wzroście płacy minimalnej i narzutów z tym związanych w sytuacji szalejącej inflacji, co również podnosi koszty działalności Spółki. Dochodzi do tego bardzo duży wzrost cen materiałów, w tym stali, wzrost kosztów usług i dostaw konstrukcji do wykonania niezbędnych remontów obiektu kotłowni oraz sieci. Prowadzimy obecnie konieczne prace modernizacyjne. Wykonywane są remonty cząstkowe oraz kompleksowe remonty cyklofiltrów z wymianą części konstrukcyjnych, systemu dmuchaw, znaczący remont odżużlacza, wymiana sklepienia jednego pieca, remonty rusztów i podajników. Realizowany jest zakup nowego kompresora. Wszystkie te prace muszą być wykonane terminowo, abyśmy byli gotowi do rozpoczęcia sezonu grzewczego i dostarczania ciepła mieszkańcom.
Mając świadomość bardzo trudnej sytuacji, władze samorządowe gminy i Spółki, nie mogą dopuścić do sytuacji, w której MPK nie posiadałoby środków za zakup miału węglowego, czy też do utraty przez MPK płynności finansowej np. poprzez znacząco skrócone terminy płatności za opał z 90 dni do 30 dni od wystawionej faktury. Zarząd Spółki na bieżąco informuje radnych i Przewodniczącą Rady Miejskiej w Koniecpolu Panią Anetą Chrzuszcz o sytuacji na rynku węgla i energii, a co za tym idzie o dostawach ciepła w Koniecpolu.
LBK: Z podanych przez Pana danych wynika, że cena węgla wzrosła ośmiokrotnie, a energii elektrycznej prawie czterokrotnie. Ile mieszkańcy zapłacą za ciepło?
Tomasz Góra: W związku z przedstawioną sytuacją pogłębiającego się w kraju kryzysu energetycznego należy otwarcie poinformować mieszkańców, że niemożliwe jest dostarczanie ciepła po dotychczasowych cenach. Należy jednak zapewnić, że zrobimy wszystko, aby nie dopuścić do sytuacji, w której mieszkańcy osiedla mieszkaniowego będą narażeni na braki ciepła spowodowane brakiem węgla na rynku. Zarząd Spółki w najbliższych dniach opublikuje i przedstawi naszym Partnerom ze Spółdzielni Mieszkaniowych oraz pozostałym odbiorcom ciepła systemowego skalkulowaną taryfę na sezon grzewczy 2022/2023, aby Zarządy Spółdzielni mogły terminowo przekazać swoje szczegółowe wyliczenia w zakresie zaliczek mieszkańcom.
LBK: Czy można spodziewać się wsparcia i ochrony odbiorców ciepła systemowego?
Tomasz Góra: Z wielką uwagą i nadzieją śledzimy wszelkie informację napływające ze strony rządowej oraz Parlamentu, dotyczące form wsparcia mieszkańców w tej trudnej sytuacji na rynku ciepła i energii. Na podstawie nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług nadal obowiązuje obniżenie stawki podatku VAT dla dostaw ciepła na poziomie 5 %. Zarówno Burmistrz Miasta i Gminy Koniecpol, jak i Władze Spółki wielokrotnie apelowały do polityków, przedstawicieli władzy różnego szczebla o wprowadzenie realnych form pomocy dla mieszkańców oraz lokalnych małych ciepłowni dostarczających ciepło systemowe nieobjęte taryfą URE w zakresie niwelowania skutków drożyzny na rynku energii, węgla i paliw. Poinformowano szczegółowo o problemie Rzecznika Praw Obywatelskich i Senatora RP regionu częstochowskiego, którzy obiecali szczegółowe rozeznanie i pomoc w tym zakresie na etapie prac legislacyjnych.
Z chwilą wsparcia naszej ciepłowni jakąkolwiek formą pomocy ze strony Państwa, MPK w Koniecpolu Sp. z o. o. dostosuje taryfę do rozwiązań ustawowych. Mamy nadzieję, że ustawodawca zaproponuje refundację kosztów produkcji i dystrybucji ciepła wytwarzanego przez Spółkę dla mieszkańców. Głęboko wierzymy w to, że jakiekolwiek wsparcie pozwoli złagodzić skutki podwyżek cen ciepła dla mieszkańców Koniecpola.
Rozmawiała Liliana Bielas-Kostyra.
